Ideeën om het Nederlands te versterken

Minister Weyts, bevoegd voor Onderwijs, geeft scholen in Vlaanderen met een groot aantal leerlingen met thuistaal niet-Nederlands extra werkingsmiddelen. Vanuit 'Boest je school' inspireren we secundaire scholen hoe ze de middelen duurzaam kunnen inzetten en werk maken van taalsterk onderwijs voor elke leerling.

Doe een voorbereidende oefening

Ga aan de slag met je team:

  • Denk na waar de grootste uitdagingen op het vlak van het Nederlands van de leerlingen liggen.

  • Breng in kaart wat je al doet op school-, leerling-, leerkracht- en ouderniveau.

  • Brainstorm over wat je kan verbeteren en wat/wie je daarvoor nodig hebt.

  • Maak gerichte en bewuste keuzes voor het inzetten van je extra middelen.

  • Communiceer wat je doet naar én zoek draagvlak in het brede team.

Lees de suggesties van de Taalraad en laat je inspireren door deze praktijkgids voor taalondersteuning in het onderwijs.

Hieronder vind je tips om het Nederlands bij de leerlingen te versterken via bijvoorbeeld je schoolorganisatie of ondersteuning van de leraren. Je vindt ook inspiratie om ouders te ondersteunen in thuisbetrokkenheid en als partner van de school.

Sterke school

De schoolorganisatie

  • Maak met je team bewuste, gerichte en gedragen keuzes, bijvoorbeeld personeel vrij roosteren voor taalbeleid, personeel aanwerven om in extra taalontwikkelend aanbod te voorzien en samenwerking met partners op te starten, partners inhuren waarmee je beleidsmatig of voor specifieke taaldoelen samenwerkt ...

  • Investeer in taalstimulerende boeken, methodieken, materialen en (gezelschaps)spelletjes om een boekenhoek of een schoolbibliotheek in te richten. Zet acties op en maak werk van een sterke leescultuur. Werk samen met de bib voor onder andere advies en concrete acties.

  • Creëer optimale randvoorwaarden in je school om tot sterke taalontwikkeling van de leerlingen te komen. Kijk bijvoorbeeld ook kritisch naar de inrichting van leslokalen in functie van coteaching of naar je speelplaats en andere ruimten voor de organisatie van talige activiteiten (taalkansen Nederlands) in vrije uren.

Partners

  • Schakel vzw ‘de Rand’ in als klankbord, voor de ondersteuning bij het uitwerken van een gerichte actie, voor een ondersteuningstraject op maat of neem deel aan het open vormingsaanbod. Lees meer.

  • Werk samen met je lokaal bestuur voor de inzet van een brugfiguur of tolk in je contact met ouders, het toeleiden van leerlingen naar het aanbod oefenkansen Nederlands en het vrijetijdsaanbod, het toeleiden van ouders naar het NT2- en oefenaanbod Nederlands voor volwassenen, het opzetten van projecten rond bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding of andere samenwerkingen.

  • Werk met partners samen voor een aanbod in je school, bijvoorbeeld met het CVO of Ligo voor taallessen of conversatietafels voor ouders op school, met Villa Basta of Groep Intro voor naschools aanbod voor leerlingen ... Lees meer informatie over mogelijke samenwerkingsparners.

Vorming taalontwikkeling

Sterke leerkracht

  • Organiseer nascholing op maat van je school of leid leraren naar het nascholingsaanbod van partners zoals vzw ‘de Rand’, PBD, Centrum Taal en Onderwijs (CTO) ...

  • Werk samen met partners (vzw ‘de Rand’, de PBD ...) om alle leraren te versterken in het uitwerken van taalkrachtige lessen.

  • Stimuleer leraren om van elkaar te leren. Werk met een organisatie samen die met de school leergemeenschappen met leraren opzet.

  • Rooster leraren vrij om zich te kunnen ontwikkelen tot expert in taalontwikkelend lesgeven.

  • Investeer in (didactische) materialen die leraren in hun klas kunnen inzetten, bijvoorbeeld laptops/tablets voor zelfstandig of groepswerk, computerprogramma’s of applicaties die de taalvaardigheid versterken, wisbordje, woordenboeken ...

Sterke leerling

  • Zet extra personeel in, investeer in materiaal of zet ‘tutoring’-projecten op voor het ondersteunen van leerlingen met verhoogde zorgnoden of leerlingen die zwak scoren op de taalscreeningtest.

  • Vul studie-uren in met een taalontwikkelend aanbod en investeer in materialen en methodieken.

  • Werk samen met partners en organiseer workshops die aansluiten bij de leefwereld van tieners: slam poetry, songwriting, storytelling ...

  • Werk met partners samen voor acties waarmee je de leerlingen in je klas versterkt in taal, bijvoorbeeld auteurslezingen, een workshop creatief schrijven ...

  • Activeer leerlingen tot engagement en participatie. Investeer bijvoorbeeld in je leerlingenraad en zorg voor een werkingsbudget voor leerlingen die zelf een aanbod opzetten in je school, trek budget uit voor een leerlingenkrant ... Stimuleer ze om ook buiten de lesuren in/met het Nederlands bezig te zijn.

ouderbeleid SO

Sterke ouder

  • Werk samen met vzw ‘de Rand’ of met de ouderkoepel aan ouderbeleid en acties die ouders in bijvoorbeeld thuisbetrokkenheid ondersteunen.

  • Ondersteun activiteiten (bijvoorbeeld een ouderavond) in de toegankelijkheid voor alle ouders. Werk bijvoorbeeld met het lokaal bestuur samen en zet brugfiguren of tolken in.

  • Organiseer workshops over het schoolplatform (bijvoorbeeld Smartschool) samen met een partner zoals Ligo of schakel een Digidokter in om ouders te ondersteunen in hun digitale vaardigheden.

  • Versterk ouders bij het leren en oefenen van Nederlands. Werk samen met een CVO of Ligo voor een aanbod voor ouders in je school.

  • Werk samen met het lokaal bestuur om ouders toe te leiden naar het NT2-aanbod en oefenkansen Nederlands in de gemeente.